Wetenschappelijk Tijdschrift Autisme

AUT je hoofd: studenten ontwikkelen praktisch hulpmiddel voor tienermeiden met autisme en een laag zelfbeeld

Hoe kunnen we jonge meisjes met een autismespectrumstoornis (ASS) helpen een positiever zelfbeeld te ontwikkelen? Communication & Multimedia Design-studenten Helena Hamstra en Larissa van Kooten beten zich in die vraag vast. Met succes.

In samenwerking met de doelgroep en het werkveld ontwikkelden de twee studenten aan de NHL Stenden ‘AUT je hoofd’. Behandelaren staan er nu al voor in de rij.

Ingrid Veenstra is gz-psycholoog en opdrachtgever van Helena en Larissa. In de praktijk ziet zij steeds vaker vrouwen en meisjes met autisme. Zij kampen vaak al lang met angst, dwang of een laag zelfbeeld zonder dat de juiste diagnose is gesteld. "Autisme manifesteert zich namelijk anders in vrouwen dan in mannen en de signalen zijn niet altijd even zichtbaar. Meiden zijn van nature sociaal vaardiger en kunnen dat gedrag makkelijker aanvoelen en overnemen. Ze hebben bijvoorbeeld bijbaantjes en onderhouden contact met vrienden. Dat ze moeite hebben met sociaal contact valt dan aan de buitenkant niet op. Maar in hun hoofd is het druk: over iedere interactie denken ze uitvoerig na. Wat is de norm? Hoe komt iets over? Dat gedachteproces kost ontzettend veel energie.”

Ingrid geeft aan dat het belangrijk is om meiden met autisme die kampen met klachten zoals een laag zelfbeeld al op jonge leeftijd te ondersteunen met een behandeling die gericht is op acceptatie en educatie. Zo'n behandeling biedt laagdrempelige, praktische ondersteuning om het lage zelfbeeld mee aan te pakken. "Het afstudeerproject van Helena en Larissa vormt daar een mooie aanvulling op,” zegt Ingrid.

Helena en Larissa bogen zich over de vraag 'Hoe kunnen we jonge meiden met autisme praktische handvatten bieden om met een laag zelfbeeld aan de slag te gaan?' Voor hun afstudeeronderzoek spraken ze met meiden met autisme en viel het hen op dat veel van hen zich schamen voor hun autisme. 

Na veel verkennende gesprekken hebben de studenten gekozen voor een offline boekje. 'AUT je hoofd' is een doe-boek waarbij creatieve opdrachten worden afgewisseld met wetenschappelijke onderbouwde oefeningen. Met dit boekje kunnen jonge meiden op een praktische, creatieve en prikkelvrije manier aan de slag met hun zelfbeeld. Door het invullen van de opdrachten vergaren de meiden op een laagdrempelige manier kennis over het zelfbeeld en ontdekken ze hoe ze naar zichzelf kijken. Voor de ontwikkeling van het boekje hebben Helena en Larissa goed geluisterd naar de doelgroep. Over elk element hebben ze grondig nagedacht. Zo had het boekje eerste een vrolijk en kleurrijk design, maar dit kon juist voor overprikkeling bij de doelgroep zorgen. 

'AUT je hoofd' is dus echt aangepast op de doelgroep. Hiernaast is het boek gestoeld op Competitive Memory Training-methode (COMET), een vorm van cognitieve gedragstherapie die vaak wordt toegepast bij kinderen en jongeren met een laag zelfbeeld. 

Voor ze tot het uiteindelijke product zijn gekomen, hebben Helena en Larissa verschillende versies getest in de Pubermeidengroep van Slimmerik, een jeugdhulporganisatie die ondersteuning biedt aan kinderen met autisme. Volgens Michelle Bulthuis, autismedeskundige bij Slimmerik, biedt 'AUT je hoofd' veel mogelijkheden voor meiden met autisme. Tijdens het testen van de verschillende versies merkten zij dat het invullen van het boek ook weer vragen kan oproepen. "En dat is voor ons als begeleiders heel waardevol, want met die vragen en inzichten kunnen we in bijvoorbeeld een een-op-een behandeling aan de slag. Het boek van de studenten is dus een goede tool om het eigen referentiekader mee te vullen én een manier om samen het gesprek aan te gaan. Combineer dat en je hebt volgens mij een heel waardevol hulpmiddel.”

Hun afstudeeronderzoek leverde Helena en Larissa een acht op. Zij gaan nu 'AUT je hoofd' verder testen en perfectioneren. Daarna hoeven ze alleen nog maar een partij te zoeken die het boek samen met hen wil uitgeven.

 

Bron: NHL Stenden

 

Lees ook dit boek met 'lifehacks' voor het dagelijks leven:



Lifehacks voor meiden met autisme
Handige tips voor dagelijkse problemen

Marleen Bezemer, Els Blijd-Hoogewys & Audrey Mol
€ 29,95  |  ISBN 9789088509797  |  224 pagina's  |  4e druk

Lees meer & bestel