Wetenschappelijk Tijdschrift Autisme

In editie 4 2023 | De psychosociale impact van de COVID-19-pandemie op kinderen met autisme & meer...

Het Wetenschappelijk Tijdschrift Autisme nummer 4, 2023 opent met empirisch onderzoek van Rachel Plak en collega's naar de psychosociale impact van de COVID-19 pandemie op kinderen met autisme. Wat de studie bijzonder maakt, is dat psychosociale uitkomsten van de kinderen van voor de pandemie vergeleken zijn met gegevens verkregen tijdens de lockdown (1 en 2). De resultaten laten een verrassende verbetering zien voor wat betreft hyperactiviteit, gedragsproblemen, problemen met leeftijdsgenoten en prosociaal gedrag. Mogelijk komt dit omdat de COVID-19 pandemie de omgeving voor kinderen met autisme in Nederland heeft verbeterd.
In editie 4 2023 | De psychosociale impact van de COVID-19-pandemie op kinderen met autisme & meer...

De psychosociale impact van de COVID-19-pandemie op kinderen met autisme

Psychosociale kenmerken van kinderen met autisme werden verzameld vóór de COVID-19-pandemie en vergeleken met gegevens tijdens de pandemie. De resultaten laten een verrassende verbetering zien, met name van T0 naar T1. Meisjes en kinderen die speciaal onderwijs volgden, lieten door de tijd heen meer moeilijkheden zien, terwijl oudere kinderen juist minder problemen vertoonden. Hoewel er sprake was van een algemene afname van moeilijkheden, zagen we stabiliteit op het subdomein emotionele problemen. Hyperactiviteit, gedragsproblemen en problemen met leeft ijdsgenoten namen wel af. Bovendien stelden we meer pro-sociaal gedrag vast tijdens de pandemie. Het volgen van speciaal onderwijs hing samen met toegenomen moeilijkheden met leeft ijdsgenoten door de tijd heen, terwijl een hogere leeft ijd mettertijd minder gedragsproblemen en meer pro-sociaal gedrag voorspelde. Al met al heeft de COVID-19-pandemie de omgeving voor autistische kinderen in Nederland mogelijk tijdelijk verbeterd.

Door:   Sander Begeer, Rachel Plak, Ralph Rippe & Inge Merkelbach

Lees het artikel via deze pagina.

Wie geven jongeren met en zonder ASS seksuele voorlichting? 

In deze studie onderzoeken we 1) vanuit welke bronnen jongeren (met en zonder ASS) seksuele voorlichting ontvangen, 2) in hoeverre ouders en jongeren verschillen in hun rapportage over deze ontvangen seksuele voorlichting en bronnen, en 3) of er verschillen zijn tussen jongeren met en zonder ASS voor wat betreft hun seksuele voorlichting. Uit de resultaten wordt duidelijk dat jongeren met ASS over het algemeen minder seksuele voorlichting krijgen, en ook minder van specifieke bronnen zoals ouders, leerkrachten en vrienden, dan de jongeren zonder ASS. Dit laat zien dat het belangrijk is om aandacht te besteden aan de seksuele voorlichting van jongeren met ASS. Daarnaast is het belangrijk om meerdere informanten te bevragen, om zo een completer beeld te krijgen van de ontvangen seksuele voorlichting en seksuele kennis van een jongere. Idealiter zou er tussen ouders en jongeren meer gesproken moeten worden over deze thema’s, om te kijken welke informatie nodig is en hoe ouder en kind makkelijker over intieme vraagstukken kunnen praten om zo voorlichting en support vanuit ouders te verbeteren. 

Door:     Linda Dekker, Kirstin Greaves-Lord, Esther van der Vegt & Kirsten Visser 

Lees het artikel via deze pagina.

Een autisme-vriendelijke school; architectuur als eerste stap

Sinds 2017 is het in Nederland wettelijk verplicht dat elk gebouw met een publieke functie voor iedereen toegankelijk is. Echter, de barrières die schoolgaande leerlingen met autisme dagelijks ondervinden zijn vaak onzichtbaar, zoals teveel geluid, te fel licht, onduidelijke routes, te weinig zitplekken tijdens pauzes en een gebrek aan rustige of stille ruimtes. Autisme-vriendelijke architectuur streeft ernaar dat autistische leerlingen zich vrij kunnen bewegen, zich veilig en welkom voelen, en niet overprikkeld raken door de omgeving, zodat ook zij graag naar school gaan en met medeleerlingen kunnen socialiseren op momenten die daarvoor geschikt zijn. Om dit ideaal na te streven, beschrijven we in dit artikel een aantal aspecten vanuit architectonisch perspectief, zoals akoestiek en licht, toegewezen functies en gebieden, overgangszones en het schoolplein. Het creëren van een autisme-vriendelijke school begint bij de juiste architectuur van de fysieke ruimte, waarbij men zich moet realiseren dat alle leerlingen profijt hebben van de benodigde verbeteringen in de fysieke omgeving.

Door:     Carolien Rieffe & Alexander Koutamanis

Lees het artikel via deze pagina.

Autisme en Neurobiologie: Wat We (Niet) Weten

De vraag die aan de orde wordt gesteld, is welke inzichten het hersenonderzoek tot dusverre heeft opgeleverd voor wat betreft neurale oorzaken van autisme-kenmerken. Op groepsniveau worden zowel anatomische, chemische als functionele verschillen gerapporteerd, zij het vaak gebaseerd op kleine samples. Zo zijn er verschillen in de ontwikkeling en grootte van bepaalde hersengebieden, met (te) veel korte en (te) weinig lange baan verbindingen. Daarnaast is de concentratie van neurotransmitters, zoals GABA en serotonine, (soms) uit balans. Het spiegelneuronen-systeem dat betrokken is bij sociaal gedrag lijkt intact gebleven terwijl andere gebieden betrokken bij de aansturing van deze kwaliteit waarschijnlijk wel zijn aangedaan, waaronder het cerebellum. Verder verschuift de focus van onderzoek van hersenkernen naar hersennetwerken, hetgeen nieuwe onderzoekslijnen en hypotheses genereert, zoals die over het ‘voorspellende brein’.

Door:      Annabel D. Nijhof 

Lees het artikel via deze pagina.

De Grote Boze Wolf

Dit is het eerste deel van een vierluik over de Oostenrijks-Amerikaanse, Joodse psychoanalyticus Bruno Bettelheim (1903-1990) en de emancipatie van Amerikaanse ouders van autistische kinderen. Dit deel beschrijft het leven en werk van Bettelheim, die na te zijn geïnterneerd in de concentratiekampen Dachau en Buchenwald naar de Verenigde Staten emigreerde. In de VS wist hij zich op basis van een bij elkaar verzonnen cv op te werken tot directeur van de Orthogenic School in Chicago en groeide hij uit tot een van de bekendste publieke intellectuelen van het land. Op de Orthogenic School kwam hij in aanraking met autisme, dat volgens hem werd veroorzaakt door een kille en afstandelijke opvoedingsstijl. Met zijn uitspraken wekte Bettelheim de woede van ouders van autistische kinderen, die zich in de vroege jaren zestig, uit verzet tegen het psychoanalytisch georiënteerde medische establishment, begonnen te verenigen.

Door:       Niels Springveld

Lees het artikel via deze pagina.